სამედიცინო სფეროს წარმომადგენლების ყურადღება ამერიკაში დაფიქსირებულმა შემთხვევამ მიიქცია. შეერთებულ შტატებში მცხოვრები თინეიჯერი იშვიათი, თუმცა ძალიან სერიოზული დაავადებით დაინფიცირდა, რომელსაც „პოპკორნის ფილტვებს“ უწოდებენ.
ექიმების დასკვნით, დაავადების გამომწვევი მთავარი მიზეზი ელექტრო სიგარეტის (ვეიპის) სამწლიანი მოხმარება გახდა.
სამედიცინო სფეროს წარმომადგენელთა ყურადღება მიიქცია აშშ-ში დაფიქსირებულმა შემთხვევამ, როდესაც თინეიჯერი იშვიათი, თუმცა მძიმე დაავადებით – ე.წ. „პოპკორნის ფილტვებით“ (Bronchiolitis Obliterans) – დაინფიცირდა.
„პოპკორნის ფილტვები“ არის ბრონქიოლიტის ობლიტერანსი – სასუნთქი გზების ანთებითი მდგომარეობა, რომელიც იწვევს სუნთქვის გაძნელებას, ქრონიკულ ხველას, ქოშინსა და დაღლილობას.
ტერმინი პირველად 2000-იან წლებში დამკვიდრდა, როდესაც აშშ-ში პოპკორნის ქარხანაში დასაქმებულ რამდენიმე თანამშრომელს დიაცეტილის აეროზოლური ნაერთის შესუნთქვის შედეგად ფილტვების დაზიანება აღმოაჩნდათ.
რა არის დიაცეტილი და რატომ არის ის საშიში?
დიაცეტილი არის არომატული ქიმიური ნაერთი, რომელიც პროდუქტის გემოს გასაუმჯობესებლად გამოიყენება – განსაკუთრებით პოპკორნის buttery (კარაქიან) არომატში. თუმცა, აეროზოლის სახით ჰაერში მოხვედრისას და განსაკუთრებით გაცხელების პროცესში, დიაცეტილი ტოქსიკურ ნაერთად გარდაიქმნება.
საკვებთან ერთად მიღებისას მსგავსი ქიმიური ნივთიერებები ღვიძლის ფილტრაციას გადიან, რის შემდეგაც ხვდებიან სისხლში, მაგრამ ელექტრო სიგარეტის გამოყენებისას ტოქსიკური კომპონენტები პირდაპირ ფილტვებში ხვდება და ორგანიზმში წამებში ვრცელდება.
რა საფრთხე მოაქვს არომატულ სითხეებს ელექტრო სიგარეტებში?
დღეს ელექტროსიგარეტებში 180-ზე მეტი არომატული ნაერთი ფიქსირდება. მათ შორის ყველაზე გავრცელებულია დიაცეტილი, აცეტოინი და პენტანდიონი – ყველა მათგანი შეიძლება საზიანო იყოს სასუნთქი სისტემისთვის.
ბაზარზე არსებული ელექტრო სიგარეტები მრავალფეროვანი არომატით გამოირჩევა: ნაყინის, მანგოს, კარამელისა თუ სხვა ტკბილეულის გემოებით – რაც ახალგაზრდებში მის მიმზიდველობას ზრდის, მაგრამ ამავე დროს მნიშვნელოვნად ზრდის ჯანმრთელობის რისკებს.
დასკვნა:
ელექტრო სიგარეტის მოხმარება არ არის უსაფრთხო ალტერნატივა. განსაკუთრებით მოზარდებისთვის, მისი გამოყენება სერიოზულ გართულებებთან, მათ შორის „პოპკორნის ფილტვების“ მსგავს იშვიათ დაავადებებთანაც კი შეიძლება იყოს დაკავშირებული.
სამედიცინო ექსპერტების შეფასებით, დღესდღეობით ელექტროსიგარეტებში 180-ზე მეტ არომატულ ნივთიერებას ვხვდებით. დიაცეტილის გარდა, ხშირად იყენებენ აცეტოინსა და პენტანდიონს, რომლებიც ასევე მავნე ნივთიერებებია.