მეტი ფული მოწამვლაზე, ვიდრე სისუფთავეზე – მერე გვიკვირს, რომ სუფთა ტუალეტიც კი არ გვხვდება?
თამბაქოზე დახარჯული 1.5 მილიარდი ლარი – საქართველოს სუნთქვის ფასი 2024 წელს
როცა ნიკოტინი მილიარდებს შთანთქავს
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე
საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე
რამდენი დახარჯა საქართველომ თამბაქოზე 2024 წელს?
როგორც „გალთ ენდ თაგარტის“ კვლევაშია აღნიშნული, 2024 წელს საქართველოში მოქალაქეებმა თამბაქოს პროდუქციაზე დახარჯეს 1.589 მილიარდი ლარი – ეს არის სწრაფად მოძრავი სამომხმარებლო საქონლის (FMCG) სექტორის შემოსავლების 7%.
შედარებისთვის:
• მთლიანი FMCG ბაზარი – 22.7 მლრდ ლარი
• საკვები პროდუქტები – 67%
• სასმელი – 14%
• თამბაქო – 7% (1.589 მლრდ)
• საყოფაცხოვრებო და პირადი ჰიგიენა – 6% (შესაბამისად)
2024 წლის მონაცემებით, საქართველოს მოსახლეობამ თამბაქოს პროდუქტებზე დახარჯა 1.589 მილიარდი ლარი, რაც გაცილებით აღემატება იმ თანხას, რაც დაიხარჯა პირადი ჰიგიენის საშუალებებზე — მთლიანი FMCG ბაზრის მხოლოდ 6% მოდის საყოფაცხოვრებო და ჰიგიენურ პროდუქტებზე. ანუ, ჩვენ როგორც საზოგადოება, ბევრად უფრო მეტს ვიხდით მოწამვლისთვის, ვიდრე სისუფთავისთვის. გასაკვირი არ არის, რომ ქვეყანაში კვლავაც აკლია სუფთა და ხელმისაწვდომი საზოგადოებრივი საპირფარეშოები — თუ სისუფთავე არ წარმოადგენს საზოგადოებრივ პრიორიტეტს, რატომ უნდა იყოს მასზე ზრუნვა სახელმწიფო და მუნიციპალური პოლიტიკის ცენტრში?
გეოგრაფიული წილი – თბილისი და რეგიონები
გაყიდვების განაწილება ასეთია:
• თბილისი – 50%
• რეგიონები – 50%
ეს მიუთითებს, რომ თამბაქოს მოხმარება გაერთიანებულია და პრობლემაა როგორც დედაქალაქში, ისე რეგიონებში.
რას ნიშნავს ეს საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისთვის?
1. ნიკოტინის ტყვეობაში მყოფი ეკონომიკა – 1.5 მილიარდი ლარი, რომელიც შეიძლებოდა მოხმარებულიყო ჯანდაცვაში, განათლებაში ან ჯანსაღ კვებაში, რეალურად მიდის მოწამვლაზე
2. სიმსივნეების, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების, ინსულტის და COPD-ის ძირითადი წყარო – სწორედ თამბაქოა
3. ჯანმრთელობის ხარჯზე მოგება – მარკეტების შემოსავლების 7% მოდის პროდუქციაზე, რომელიც ყოველდღიურად აზიანებს მომხმარებელს
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი:
„ის ფაქტი, რომ საქართველო თამბაქოზე ხარჯავს 1.5 მილიარდ ლარს წელიწადში, არის სიგნალი საზოგადოებრივ ჯანდაცვაში კატასტროფის ზღვარზე მყოფი მდგომარეობის შესახებ. ჩვენ გვჭირდება არა მხოლოდ რეგულაცია და კონტროლი, არამედ ძლიერი, მრავალდონიანი კამპანია, რომელიც დაეხმარება მოსახლეობას თამბაქოზე უარის თქმაში. ეს თანხა – პირდაპირი მნიშვნელობით – კვამლში ჰაეროდ იფრქვევა.“
შესაძლებელია გამოსავალი? დიახ! მაგრამ საჭიროა:
• ფასების ზრდა თამბაქოს პროდუქტებზე
• რეგულაციების გამკაცრება მაღაზიებსა და საჯარო სივრცეებში
• ახალი თაობის აღზრდა თამბაქოსგან თავისუფალ გარემოში
• პროფილაქტიკური პროგრამების დაფინანსება თამბაქოზე დახარჯული თანხის 1%-ით მაინც
წყაროები:
• „გალთ ენდ თაგარტი“ – FMCG სექტორის კვლევა, 2024
• საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (საქსტატი)
• WHO Tobacco Atlas – Global Tobacco Consumption Data
გაიგეთ მეტი:
www.sheniekimi.ge – შენი ჯანმრთელობის მეგზური
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე:
დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH), მედიცინის დოქტორი (PhD), საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი; WHO-ს ექსპერტი; Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება ჯანდაცვის სექტორში, როგორც საქართველოში, ასევე საერთაშორისო დონეზე.
გააზიარეთ ეს სტატია – ჩვენ არ შეგვიძლია მშვიდად ვუყუროთ, როგორ ზიანდება ჯანმრთელობა ინდუსტრიის მოგების ხარჯზე.
#გიორგიფხაკაძე #თამბაქო #ჯანმრთელობადაფასებულია #შენიექიმი #საზოგადოებრივიJანდაცვა @highlight Giorgi Pkhakadze SheniEkimi.ge • შენი ექიმი SheniAmbebi.ge • შენი ამბები SheniMedicina.ge • შენი მედიცინა SheniSupra.ge • შენი სუფრა George Bakhturidze თამბაქოს კონტროლის ალიანსი SheniTbilisi.ge • შენი თბილისი SheniSilamaze.ge • შენი სილამაზე SheniPositivi.ge • შენი პოზიტივი
#drpkhakadze #გიორგიფხაკაძე #აქხარისხია