მოზარდებში მაღალი შაქარი – გულის დაზიანების 3-ჯერ გაზრდილი რისკი!

ახალი, მნიშვნელოვანი კვლევა, რომელიც ჟურნალ Diabetes Care-ში გამოქვეყნდა, გვაძლევს საგანგაშო სურათს:

მოზარდობის ასაკში მომატებული შაქარი და ინსულინის რეზისტენტობა 3-ჯერ ზრდის გულის ნაადრევი დაზიანების რისკს.

კვლევის მთავარი მიგნებები:

• კვლევაში მონაწილეობა მიიღო 1,595 მოზარდმა (ასაკი 17-დან 24 წლამდე) — მონაცემები შეგროვდა 7-წლიან პერიოდში.

• სისხლში შაქრის დონის მუდმივად მომატება (≥6.1 mmol/L) დაკავშირებულია გულის გადიდების (ჰიპერტროფიის) 3-ჯერ გაზრდილ რისკთან.

• 17 წლის ასაკში ≥5.6 mmol/L ჰქონდა მხოლოდ 6.2%-ს, თუმცა 24 წლისთვის ეს მაჩვენებელი თითქმის ხუთჯერ გაიზარდა — 26.9%-მდე!

• გულის დისფუნქციის გავრცელება გაიზარდა 9.2%-დან 15.8%-მდე.

• ინსულინის რეზისტენტობა ასოცირდება გულზე ქრონიკულ ზეწოლასთან, კუნთის მოდუნების დაქვეითებასთან და გულის მარცხენა პარკუჭის გადიდებასთან.

• კვლევის მიხედვით, ქალებში გულის დაზიანება შესაძლოა 5-ჯერ უფრო სწრაფად განვითარდეს, ვიდრე მამაკაცებში.

რისკები, რომლებსაც ხშირად ვაიგნორებთ:

• მაღალი შაქარი მხოლოდ დიაბეტის რისკს კი არ ზრდის — იგი პირდაპირ აზიანებს გულს

• ინსულინის რეზისტენტობა ხშირად სიმპტომების გარეშე მიმდინარეობს

• თინეიჯერებსა და ახალგაზრდებში ეს პრობლემები თითქმის შეუმჩნევლად ვითარდება — თუმცა შედეგი ძალიან სერიოზულია

როგორ დავიცვათ მომავალი თაობა?

• გადამოწმება — თინეიჯერებს და ახალგაზრდებს რეგულარულად უნდა გაეზომოთ შაქარი და ინსულინის დონე
• კვების გაუმჯობესება — ნაკლები შაქარი, ტკბილეული, გაზიანი სასმელები და რაფინირებული ნახშირწყლები
• მეტი ბოსტნეული, ცილა, სრულმარცვლოვანი პროდუქტი და ფიზიკური აქტივობა
• კარგი ძილი და სტრესის მართვა
• განათლება — მშობლებისთვის, სკოლებისთვის, ახალგაზრდებისთვის

პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი:

„ეს უკვე არ არის მხოლოდ ასაკოვანი ადამიანების პრობლემა.

თინეიჯერებს უკვე აქვთ ისეთი შაქრის მაჩვენებლები, რომლებიც პირდაპირ აზიანებს გულს.

თუ ახლა არ ვიმოქმედეთ — მომავალში მივიღებთ ათასობით ახალგაზრდა პაციენტს გულის უკმარისობით.

პრევენცია იწყება სახლში, სკოლაში და განათლებით!“

Agbaje A, et al. Persistent Hyperglycemia and Insulin Resistance with the Risk of Worsening Cardiac Damage in Adolescents: A 7-Year Longitudinal Study of the ALSPAC Birth Cohort. Diabetes Care. 2025.

გაიგეთ მეტი:

შენი ექიმი — სწორი ინფორმაცია, ჯანსაღი არჩევანისთვის:

პროფესორი გიორგი ფხაკაძე:

დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH), მედიცინის დოქტორი (PhD), საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი; WHO-ს ექსპერტი; Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი. მას აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება ჯანდაცვის სექტორში, როგორც საქართველოში, ასევე საერთაშორისო დონეზე.