სიცხე ზრდის დეპრესიის და შფოთვის რისკს მოზარდებში
ახალი კვლევა გვიჩვენებს კლიმატის ცვლილების გავლენას ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე
ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი
sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა
ჩინეთში ჩატარებულმა ფართომასშტაბიანმა კვლევამ, რომელშიც 20,000-ზე მეტი მოსწავლე მონაწილეობდა, დაადგინა პირდაპირი კავშირი სიცხის ტალღებსა და მოზარდებში დეპრესიისა და შფოთვის სიმპტომებს შორის.
კვლევამ აჩვენა, რომ მაღალ ტემპერატურაზე ბავშვები და თინეიჯერები გაცილებით ხშირად უჩიოდნენ დაღლილობას, მოწყენილობასა და შფოთვას.
რაც უფრო დიდხანს გაგრძელდებოდა სიცხე, მით უფრო მძაფრი იყო ფსიქიკური სიმპტომები.
დეპრესიის და შფოთვის რისკი გაიზარდა საშუალოდ 13%-ით, ხოლო სოფლის რეგიონებში მცხოვრებ ბიჭებში — 22%-მდე.
რატომ არის სიცხე ფსიქიკისთვის საშიში?
• სიცხე აფერხებს ორგანიზმის ბუნებრივ თერმორეგულაციას
• არღვევს ძილს, ამცირებს კონცენტრაციის უნარს
• იწვევს სტრესის ჰორმონების დისბალანსს (კორტიზოლი, სეროტონინი)
• ამძიმებს სოციალურ და სასწავლო გარემოს, რაც კიდევ უფრო აქვეითებს ფსიქიკურ კეთილდღეობას
საქართველო და ცხელილი მომავალი
საქართველოში ბოლო წლებში მნიშვნელოვნად იმატა სიცხის დღეების რაოდენობამ. ეს ტენდენცია პირდაპირ ემთხვევა კლიმატის ცვლილების გლობალურ პროცესებს. ყველაზე მოწყვლად ჯგუფად მოზარდები გვევლინებიან — ფსიქოლოგიურად და ფიზიოლოგიურად არასტაბილურ ასაკში.
სწორედ ამიტომ აუცილებელია განათლებისა და ჯანდაცვის სისტემების ადაპტაცია:
• კლიმატიზებული სასწავლო გარემო
• სკოლის ფსიქოლოგების ხელმისაწვდომობა
• მშობლების და მასწავლებლების მომზადება კრიზისულ რეაგირებაზე
პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი:
„კლიმატის ცვლილება უკვე აისახება ჩვენს ბავშვებზე და თინეიჯერებზე. სიცხე — ეს მხოლოდ ამინდის პრობლემა არ არის, ეს უკვე ფსიქიკური ჯანმრთელობის კრიზისია. აუცილებელია პოლიტიკის მყისიერი რეაგირება, განათლების სისტემაში ფსიქიკური მხარდაჭერის ინტეგრირება და სკოლების კლიმატური უსაფრთხოების უზრუნველყოფა.“
წყაროები (Vancouver სტილით):
1. Dolan EW. New research links heatwaves to depression and anxiety in adolescents. PsyPost. 2025 Jun 19.
2. Chen Y, Liu X, Wang L, et al. Association of high temperature with depressive symptoms among adolescents in China. Environmental Research. 2025;245:117105.
3. World Health Organization. Climate change and mental health: policy brief. Geneva: WHO; 2022.
ავტორის ბიოგრაფია:
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — გლობალური ჯანდაცვის დამოუკიდებელი ექსპერტი, საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი. იგი თანამშრომლობს WHO-სთან, UN-სთან და სხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებთან. პროფესორი ფხაკაძე ცნობილია მტკიცებულებაზე დაფუძნებული ანალიზით, სისტემური აზროვნებითა და მაღალი ეთიკური სტანდარტებით.
#drpkhakadze #sheni #sheniekimi #გიორგიფხაკაძე #აქხარისხია #შენიექიმი #ფსიქიკურიჯანმრთელობა #კლიმატისცვლილება #მოზარდები #ჯანდაცვა #სიცხე #დეპრესია #პროგნოზი Giorgi Pkhakadze SheniEkimi.ge • შენი ექიმი SheniAmbebi.ge • შენი ამბები