აუტიზმი და ნაწლავები – აუტიზმის მქონე ბავშვებში ნაწლავის მიკრობიომის დისბალანსი იწვევს მეტაბოლურ დარღვევებს, რომლებიც შემდეგში ახდენენ გავლენას ტვინის ქიმიაზე და ქცევით სიმპტომებზე

დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე

აუტიზმის მქონე ბავშვებში ნაწლავის მიკრობიომის დისბალანსი იწვევს მეტაბოლურ დარღვევებს, რომლებიც შემდეგში ახდენენ გავლენას ტვინის ქიმიაზე და ქცევით სიმპტომებზე.

ნაწლავების მიერ გამომუშავებული ნივთიერებები პირდაპირ მოქმედებენ ტვინზე

ტვინი არის შუამავალი რგოლი — რომელიც რეაგირებს და შემდეგ ქცევას ცვლის

შესაბამისად, აუტიზმის სიმპტომები შეიძლება ნაწილობრივ მოდიოდეს ნაწლავური დისბალანსიდან

ეს კვლევა გზას უხსნის ახალ მიდგომებს:

• დიეტური და მეტაბოლური თერაპიები
• პრობიოტიკების, ფერმენტებისა და ნაწლავური ფლორის კორექცია
• ინტეგრირებული მიდგომა, სადაც ბავშვი ფასდება როგორც მთლიანი სისტემა — არა მხოლოდ ქცევითი მახასიათებლებით

საქართველო და სისტემური პრობლემები

სამწუხაროდ, საქართველოში მსგავსი მიდგომების დანერგვა რთულია, და აი რატომ:

• არ არსებობს ეროვნული პროტოკოლები ნაწლავ-ტვინის ღერძის შესახებ
• კლინიკებს არ აქვთ შესაბამისი ცოდნა, აღჭურვილობა ან მიდგომა
• პედიატრიული სისტემა ვერ ახერხებს ინტეგრირებულ მკურნალობას
• მშობლები ხშირად რჩებიან დეზინფორმაციის და თვითნებური მკურნალობის პირობებში

სწორედ ამიტომ, გვჭირდება სისტემური რეფორმა

ახალი ტიპის მიდგომების დანერგვა — იქნება ეს დიეტური, ბიოქიმიური თუ ნეირო-მეტაბოლური — შეუძლებელია მყარ და სანდო ჯანდაცვის სისტემის გარეშე.

• საერთაშორისო სტანდარტებზე გადასვლა
• სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაცია ისეთ ორგანიზაციებთან, როგორიცაა Accreditation Canada
• კლინიკური პროტოკოლების შემუშავება, რომელშიც გათვალისწინებული იქნება ახალი მეცნიერება და მულტიდისციპლინური მიდგომა
• ტრენინგები, გადამზადება და ხარისხის მუდმივი მონიტორინგი

პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი:

„აუტიზმის მართვა არ უნდა იყოს მხოლოდ ქცევის რეგულირება. დროა საქართველოში გავაცნობიეროთ — ტვინის ქცევა ხშირად იწყება ნაწლავებიდან. მაგრამ ამ ცოდნის გამოყენება შეუძლებელია სუსტი კლინიკური სტრუქტურით. ამიტომ, სანამ ახალ მეთოდებს და ტექნოლოგიებს დავნერგავთ, საჭიროა ჯანდაცვის ძირითადი სტრუქტურის გამტკიცება. და ეს შესაძლებელია მხოლოდ საერთაშორისო სტანდარტებით, სანდო აკრედიტაციით და სისტემური პასუხისმგებლობით.“

Nature Communications (2025) – A Gut-Brain Link That May Affect Behavior in Children With Autism

WHO – Autism and Early Brain Development

Accreditation Canada – Patient Safety and Clinical Excellence Framework

დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი. ის არის WHO-ს კონსულტანტი, Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი.